ว่านสี่ทิศฮอลแลนด์สีแดง

 

         ว่านสี่ทิศสีแดงดอกนี้ผมไม่ทราบเหมือนกันว่าเป็นพันธุ์อะไรอาจจะเป็นพวกลูกผสมก็เป็นได้ ในส่วนของดอกนั้นสีแดงเข้มดอกเล็กก้านยาวมาก ดูๆ แล้วก็น่ารักดีครับ แถมแตกหัวย่อยเก่งโตไวดีด้วยครับ

ว่านสี่ทิศ Philadelphia

amaryllis Philadelphia หรือว่านสี่ทิศ ฟิลาเดลเฟีย
      เจ้าต้นนี้ตอนที่ได้มาหัวเค้าไม่ค่อยใหญ่สักเท่าไรเลยอาจจะส่งผลให้จำนวนดอกที่ออกมาของเขานั้นน้อยไปสักนิดมีแค่สามดอกเท่านั้นแถมให้ช่อมาแค่ช่อเดียวไม่ค่อยสะใจแต่ที่ใช้ได้คือความใหญ่ของดอกเค้าที่ใหญ่มากสีสันลวดลายนั้นพอใช้ได้สำหรับใครที่ยังไม่มี ลองหามาปลูกไว้สักหัวนั่งมองดอกใหญ่ซ้อนๆ ของเขาก็น่าจะเพลินดีครับ ราคาไม่แพงมากเสียด้วยสิเพราะสายพันธุ์นี้ก็มีการปลูกแพ่รหลายกันมานานแล้วเช่นเดียวกันกับสายพันธุ์อื่นๆ ที่เขียนไปแล้วก่อนหน้านี้

เอื้องเงินหลวง

เอื้องเงินหลวง หรือ Dendrobium formosum Roxb. ex Lindl.

        เมื่อปลายปีที่แล้วผมและครอบครัวได้ไปเดินเที่ยวและเลือกซื้อต้นไม้ในงานพรรณไม้งามอร่ามสวนหลวง ร 9 ที่จัดขึ้นเมื่อตอนต้นเดือนธันวาคม ในส่วนของโซนที่ขายต้นไม้นั้นมีร้านต่างๆ มาเปิดขายต้นไม้กันมากมายทั้งไม้ประดับ ไม้ดอก ไม้ผล และอื่นๆ อีกหลากหลายราคาอยู่ในระดับกลางๆ แต่ถ้าไปวันท้ายๆ ร้านต่างๆ จะลดราคาลงอีกมากเพราะไม่อยากขนของกลับบางร้านก็เลยมีลดราคาแบบต่อสบายๆ ให้ได้ซื้อกันจนสะใจกันไปข้าง ในส่วนของบรรยากาศในงานนั้นก็เดินกันสบายๆ คนไม่แออัดเกินไป แดดร้อนบ้างในช่วงกลางวันแต่ก็ไม่ใช่ปัญหาสำหรับคนรักต้นไม้อยู่แล้ว ผมและครอบครัวก็เลยหิ้วต้นไม้กลับบ้านกันอย่างเต็มไม้เต็มมือตามความต้องการและวัตถุประสงค์ของแต่ละคน น้องผมได้กุหลาบอังกฤษมาหลายต้นในราคาคุ้มกับขนาดฟอร์มต้น แม่ผมกับผมก็ได้กล้วยไม้กันมาค่อนข้างเยอะในราคาถูก เจ้าเอื้องเงินหลวงในภาพนี้ก็เป็นหนึ่งในนั้น แต่เจ้าต้นนี้แม่ผมซื้อมาแบบไม่ได้ต่อราคานะครับเห็นแล้วชอบก็เดินเข้าไปซื้อมาเลยไม่ถามไม่ต่ออะไรมาก ถ้าจำไม่ผิดน่าจะ 100 นึงมั้งไม่แน่ใจเพราะตอนซื้อไม่ได้มีแค่นี้แต่เลือกหยิบกล้วยไม้อื่นๆ มาอีกหลายอย่างแล้วมาคิดราคารวมกัน

กล้วยไม้เขาแกะ หรือ เอื้องเขาแกะ

    Rhynchostylis coelestis หรือเขาแกะในภาพนี้เป็นภาพที่ถ่ายไว้ประมาณสองสามเดือนก่อน จริงๆ ในตอนแรกผมจำไม่ได้ด้วยซํ้าว่าเป็นพันธุ์อะไรเพราะไม่ค่อยได้เห็นเขาออกดอกมาเลยแถมต้นยังโทรมมากๆ (ไม่ได้ถ่ายภาพต้นไว้แต่ต้นเขาสภาพแย่มากรากก็ไม่ค่อยมี) ปลูกเกาะไม้แขวนไว้นานตั้งแต่เมื่อไรก็ไม่รู้แถมไม่ได้มีป้ายชื่อติดไว้อีก แล้ววันดีคืนดีต้นโทรมๆ แบบนี้นี่แหละก็ได้เผยดอกออกมาทำให้ต้องนึกย้อนไปอีกครั้งว่าได้มาได้ยังไงได้มาตอนไหน จะบอกว่าผมเป็นพวกที่ไม่มีความตั้งใจในการปลูกกล้วยไม้อย่างจริงจังก็ว่าได้ในบ้านถึงได้มีกล้วยไม้ที่ไม่ได้แขวนป้ายบอกชื่อสายพันธุ์เอาไว้มากมายจนทำให้ต้องมานึกสงสัยอยู่แบบนี้

ว่านสี่ทิศ Susan

    Amaryllis Susan หรือเจ้าว่านสี่ทิศ ซูซาน สีชมพูหวานดอกใหญ่ เจ้าตัวนี้เองก็หาซื้อง่ายราคาไม่แพงมีขายกันมานานแล้ว ตอนที่ผมได้มานั้นต้องย้อนกลับไปที่งานเกษตรแฟร์เมื่อต้นปี ทีแรกกะจะไปเดินดูพวกกล้วยไม้ที่ไหนได้กลายเป็นว่านสี่ทิศนี่แหละที่ซื้อมาก่อนเพื่อนแถมซื้อมาเยอะกว่าซื้อกล้วยไม้เสียอีก สำหรับซูซานหัวนี้ได้มาในราคา 100 บาทคุ้มราคาเพราะหัวใหญ่มากตอนดอกบานมาก็สวยได้ใจแต่จากในภาพนั้นจะเห็นว่าเอาเชือกผูกไว้หลายเส้นเพราะลมพัดแรงตอนปลูกนั้นรากออกน้อยมากเลยประกอบกับช่อดอกที่ใหญ่เวลาลมพัดแรงๆ บ่อยๆ เลยทรงตัวไม่ค่อยจะอยู่จนเริ่มเอนเลยต้องผูกต้องคํ้ากันล้ม แต่ผูกทางนึงมันก็เอนไปอีกทางก็เลยผูกมันซะหลายๆ ทางไปเลยกันเหนียว แต่จากเรื่องนี้ทำให้ผมได้รู้ว่าเวลาเราซื้อหัวว่านสี่ทิศพร้อมออกดอกมาปลูกบางทีต่อให้ดอกเค้าโตขึ้นมาจนบานแล้วแต่หัวของเขาอาจจะยังไม่ออกรากหรือออกรากมาน้อยก็ได้นั่นแสดงว่าการเจริญเติบโตของดอกนั้นอาจไม่เกี่ยวกับรากแต่ขึ้นอยู่กับอาหารที่สะสมอยู่ในหัวของเขาตางหาก เพราะงั้นต่อให้ไม่มีรากดอกก็โตได้เพราะงั้นไม่จำเป็นว่าจะต้องปลูกลงกระถางใส่ดินก็ได้ เอาใส่แจกันใส่แก้วแล้วเทนํ้าลงไปสักนิดหล่อตรงฐานหัวของเค้าแล้ววางไว้ในบ้านเค้าก็ออกดอกสวยๆ ให้เราดูได้เหมือนกัน แล้วพอดอกโรยเหี่ยวไปหมดแล้วเราค่อยย้ายเค้าลงดินใส่กระถางเพื่อเลี้ยงเค้าให้เจริญเติบโตต่อไปก็ได้ อะไรประมาณนั้น

ว่านสี่ทิศ Red lion

   amaryllis red lion หรือเจ้าว่านสี่ทิศ เรดไลอ้อน เจ้าตัวนี้เป็นว่านสี่ทิศฮอลแลนด์ตัวแรกๆ ที่ผมเริ่มปลูก ความพิเศษของเขาที่ผมประทับใจคือ ดอกใหญ่มาก สีแดงจัดสะดุดตาวางไว้หน้าบ้างมองเห็นเด่นมาแต่ไกล ก็ถือได้ว่าเป็นพันธุ์ที่ชอบมากพันธุ์นึงเลย ส่วนภาพๆ นี้นั้นถ่ายเอาไว้นานแล้วปัจจุบันเจ้าต้นนี้เป็นไม้ดูใบ ใบยาวงามมากรากเดินแน่นกระถางแต่ยังไม่มีดอกหลงฤดูมาให้ชมก็กะว่าปลายๆ ปีจะขุดมาแช่กระตุ้นการออกดอกเพื่อชมดอกรอบต่อไปอีกครั้ง ตอนนี้เลยขอเอาภาพเก่าๆ ถ่ายไว้ตั้งนานแล้วมาลงให้ชมกันไปก่อนครับ

ชวนชมดอกซ้อน

   ชวนชมดอกซ้อนบานในหน้าฝนชวนให้คนปลูกได้ชมได้สบายใจ ชวนชมดอกซ้อนเหล่านี้ยังเป็นน้องใหม่พึ่งเข้ามาอาศัยอยู่ร่วมกันกับเพื่อนๆในบ้านได้ไม่นาน แม้กิ่งก้านทรงต้นยังไม่แผ่ขยายอาศัยอยู่ในกระถางเล็กๆ รอวันเจริญเติบโตต่อไป สักวันถ้ากิ่งก้านยาวแผ่ออกไปลำต้นใหญ่จนคับกระถางก็ถึงวันขยับขยาย โรคและแมลงยังไม่มีมากลํ้ากลาย ทั้งดอกทั้งใบจึงชูช่ออาศัยเป็นที่ต้องใจต่อใครๆที่ได้พบ

พลับพลึงแคระ

       พลับพลึงแคระหัวเล็กต้นเล็กแต่ให้ดอกที่ใหญ่เกินตัวของเขาแถมมีกลิ่นหอมอีกตางหาก เจ้าต้นนี้ตอนแรกผมไม่รู้ว่าจะต้องปลูกเค้ายังไงเพราะผมไม่คุ้นเคยกับการปลูกไม้ประเภทพลับพลึงมาก่อนรู้แค่ว่าเป็นไม้หัวแต่ไม่รู้ว่าเค้าชอบดินฟ้าอากาศแบบไหน จะออกดอกยากหรือออกดอกง่ายออกช่วงฤดูไหนไม่มีอะไรให้แน่ใจพอที่จะอยากปลูกเค้าเลยสักนิด แต่พอบังเอิญได้เค้ามาปลูกหนึ่งกระถางตามในรูปนี้แหละ ก็เลยลองดูไม่ได้คาดหวังอะไรขอแค่มีดอกสักปีละครั้งก็พอแล้ว แต่ผลที่ออกมามันก็ดีเกินคาดไปเยอะ เพราะหลังจากที่เลี้ยงเค้ามานับเวลาดูแล้วประมาณไม่กี่เดือนเค้าออกดอกมาให้ชมแล้วสี่รอบเรียกได้ว่าออกบ่อยมาก ให้ช่อละ 5-6 ดอกลองดมใกล้ๆ ได้กลิ่นอ่อนๆ ให้ชื่นใจเห็นแล้วรู้สึกดี การเลี้ยงที่ผ่านมาแทบไม่ได้ดูแลอะไรขนาดกระถางยังไม่เคยเปลี่ยนเลยด้วยซํ้าตั้งแต่ซื้อ อาศัยเพียงแค่ใส่ปุ๋ยเหมือนกับพวกไม้หัวชนิดอื่นๆ นี่แหละ เค้าก็งอกงามดี ด้วยขนาดของใบและต้นที่เล็กสมชื่อพลับพลึงแคระของเขาทำให้ไม่กินเนื้อที่วางเลี้ยงไว้กลางแดดกลางฝนได้สบายๆ เพราะเค้าอึดทน เรียกได้ว่าต้นนี้เป็นต้นที่คุ้มค่าน่าเลี้ยงอีกต้นนึงเลยล่ะครับ

ดอกชวนชม

    ถ้าจะหาไม้ดอกสักกระถางที่ปลูกเลี้ยงง่ายๆ แข็งแรง อดทนมีดอกให้ได้ดูบ่อยๆ ผมว่าชวนชมนี่แหละเหมาะสมมากที่จะหามาปลูก ยิ่งในปัจจุบันชวนชมมีการพัฒนาสายพันธุ์ขึ้นเรื่อยๆ มีการผสมให้มีสีดอกที่หลากหลายทำให้รูปแบบของดอกชวนชมที่ออกมาในท้องตลาดนั้นมีมากมายหลายแบบหลายฟอร์ม ทั้งดอกเดี่ยวดอกซ้อน ก็มีให้เลือกเยอะแยะไปหมด และยิ่งจะมีสีใหม่ๆ มีให้เลือกซื้อเลือกหาไปปลูกสวยๆ เพิ่มขึ้นๆ ไปอีกไปรู้จบ ถ้าคุณเริ่มสนใจชวนชมลองไปหามาเลี้ยงเล่นๆ ดูสิครับ ราคาไม่แพงเลยครับ

สิงโตก้ามปูใหญ่

Bulbophyllum macranthum Lindl หรือ กล้วยไม้สิงโตก้ามปูใหญ่

  
   ที่บ้านผมมีกล้วยไม้ประเภทสิงโตปลูกแบบเกาะไม้อยู่เกือบสิบไม้ มีทั้งสิงโตนกเหยี่ยวเล็ก สิงโตก้ามปู สิงโตพัดโบก และอื่นๆ... ที่มาที่ได้มาก็ค่อนข้างหลากหลายแต่ส่วนใหญ่ก็ซื้อๆ ตามงานต้นไม้ที่จัดตามสถานที่ต่างๆ ประจำปีเนี่ยแหละ บางส่วนเป็นไม้นิ้วได้มาแล้วเราเอามาเกาะไม้ต่อเองที่บ้าน บางส่วนก็มาเป็นไม้เลยทั้งไม้เล็กไม้ใหญ่ ตอนซื้อเขาโชว์ดอกมาด้วยก็น่ารักดีรู้สึกประทับใจสอบถามไปถ้าคนขายว่าเลี้ยงง่ายได้เห็นดอกในภาคกลางก็รับมาเลี้ยงแบบไม่คิดมาก รดนํ้าใส่ปุ๋ยแขวนเรียงๆ กันไว้ แต่คงเป็นเพราะผมยังรู้จักธรรมชาติในการปลูกเลี้ยงไม่ดีพอ เอาใจใส่เขาไม่มากพอรึก็เป็นได้ เกือบทั้งหมดหลังจากหมดดอกที่ได้มาตอนซื้อจากร้านก็ไม่ได้เห็นดอกรอบใหม่ให้ได้ชื่นใจเลยสักที จะยกเว้นก็แต่ เจ้าสิงโตก้ามปูใหญ่ตัวนี้นี่แหละที่เป็นไม้เดียวที่ออกดอกให้ได้ชมตลอดทุกปีแถมต้นยังโตไปเรื่อยๆ จนพันแน่นรอบไม้ เสียดายที่ออกดอกแต่ละทีมาทีละไม่กี่ดอกแถมดอกเล็กมากแทบจะถูกใบเขี้ยวๆ ใหญ่ๆ กลืนไปจนหมดจนถ้ามองใกลๆ ก็คงไม่เห็น

ว่านสี่ทิศฮอลแลนด์ กับการออกดอกที่ต้องใช้เวลา และ...

     ว่านสี่ทิศโดยปรกติจะออกดอกปีละครั้งในช่วงเปลี่ยนฤดูจากหนาวไปร้อนแต่ก็ไม่แน่บางทีบางต้นก็อาจจะมีการให้ดอกหลุดมามากกว่านั้นเป็นสองครั้งแต่ส่วนน้อย เพราะฉะนั้นไอ้ที่เราเห็นเค้าขายกันแบบติดดอกมาสวยงามดอกใหญ่ช่อยาวพอเราซื้อกลับมาชื่นชมจนพอใจจนดอกโรยแล้ว นั่นหมายความว่าเราจะต้องอยู่กับต้นเลี้ยงดูใบเค้าไปอีกปีรอจนฤดูการออกดอกครั้งต่อไปเค้าอาจจะแง้มช่อดอกขึ้นมาให้เราเห็นอีก
     แต่แล้วก็มีการค้นพบว่าสามารถบังคับเขาให้เป็นอย่างใจของเราทำให้เขาออกดอกได้โดยไม่ต้องไปง้อธรรมชาติหรือรอฤดูการที่เหมาะสม วิธีการนั้นคือการขุดหัวขึ้นมาแช่เย็นเพื่อกระตุ้นการออกดอกนั่นเอง แต่ไม่ได้หมาความว่าพอเราซื้อว่านสี่ทิศฮอลแลนด์มาจากร้านดอกโรยปุ๊บเราจับเขายัดตู้เย็นกะว่าให้ออกดอกต่อเนื่องทันใจเลยนะครับมันมีกลไกมากกว่านั้นอย่างที่บอกว่ามันต้องใช้เวลา

บัวดินฮอลแลนด์ Habranthus × floryi Cherry Pink

      ทำไมถึงเรียกเค้าว่าบัวดินฮอลแลนด์ นี่เป็นสิ่งที่ผมสงสัยแต่ก็ยังไม่ทราบว่าเพราะอะไรเหมือนกัน หรือเพราะเค้ามีลักษณะดอกคล้ายกับว่านสีทิศฮอลแลนด์(แต่ดอกเล็กกว่ามาก)
      สำหรับบัวดินฮอลแลนด์ตัวในภาพนี้เป็นตัวที่ราคาไม่แพงหาง่าย ออกดอกง่าย แตกหน่อแตกกอเก่งมากการเลี้ยงดูผมเลี้ยงดูเหมือนบัวดินเหมือนว่านสี่ทิศทั่วไป ใช้ดินร่วน หรือเป็นดินผสมแล้วแต่จะเลือก ขอแค่ปลูกแล้วตอนรดนํ้าแล้วนํ้าไหลผ่านระบายได้ดี ชอบแสงแดด ได้รับปุ๋ยบ้างก็น่าจะเติบโตออกดอกแตกกอเพิ่มจำนวนไปได้เรื่อยๆ จนเป็นกอใหญ่ หรือจะปล่อยปละละเลยตั้งเค้าไว้กลางแจ้งหรือปลูกลงดินให้ธรรมชาติดูแลเขาเองเลยก็ยังได้

บัวดินสีโอรส

บัวดินสีโอรสที่บ้าน

บัวดินอันนี้ผมได้มาจากจตุจักรตอนที่ซื้อเป็นตอนเกือบคํ่าเลยมองสีไม่ชัดว่ามันสีอะไรกันก็เลยสอบถามคุณป้าคนขายแกบอกว่าเป็นบัวดินสีโอรสจากนั้นก็จัดมา1กระถางมีประมาณสามหัวกับหนึ่งดอกที่บานเต็มที่จนเกือบจะโรยถือกลับบ้านมาสงสัยจะกระแทกมาตลอดทางดอกเลยหักยู่ยี่ก็เลยไม่ได้เห็นความชัดเจนของดอก แต่หลังจากปลูกต่อไปได้ไม่นานไม่กี่อาทิตย์เค้าก็ออกดอกมาให้ดูแบบเต็มๆ แล้วหลังจากนั้นก็ออกดอกเรื่อยๆ ออกบ่อยมากๆ เลยด้วย แถมยังติดฝักง่ายไม่ต้องไปเขี่ยไปผสมอะไรก็ติดฝักแทบทุกรอบที่มีดอก แต่ให้เมล็ดมาไม่ค่อยเยอะประมาณ10กว่าเมล็ด ลองเอาไปเพาะดูก็ขึ้นดีครับ จะเพาะเมล็ดแบบจับลอยนํ้า หรือเพาะกับดินก็ขึ้นค่อนข้างดีไม่มีปัญหา

บัวดินสีเหลืองอ่อน Zephyranthes Ajax

 Zephyranthes Ajax

     เจ้าตัวนี้เดิมทีผมไม่ทราบชื่อหรอกตอนที่ได้เขามาก็เรียกเขาว่าบัวดินสีเหลืองอ่อน จนวันนึงน้องผมมาเห็นก็ได้บอกชื่อเขามาว่าเจ้านี่น่าจะชื่อสายพันธุ์ว่า Ajax ก็เลยเริ่มเรียกเขาแบบนั้นซึ่งก็ไม่รู้ว่าถูกหรือไม่เพราะบัวดินในความคิดของผมนั้นหลายๆ สายพันธุ์มีสีดอกกลีบดอกความคล้ายคลึงกันมากเสียจนแยกได้ยาก ซึ่งผมเองยอมรับเลยว่าถ้าให้ผมดูผมก็แยกไม่ได้หรอก อย่างบัวดิน Ajax ตัวนี้นั้นก็มีเพื่อนสายพันธุ์ที่คล้ายกันมากๆ นั้นก็คือพันธุ์  Zephyranthes Bangkok yellow ซึ่งทั้งสองตัวนี้จากที่ผมลองเปิดอ่านๆ มาตามเวปก็ได้ความว่าทั้งคู่เป็นลูกผสมที่เกิดจากพ่อแม่เดียวกันซึ่งก็คือ บัวดิน candida (สีขาว) กับบัวดิน citrina (สีเหลืองเข้ม) ลักษณะของลูกๆ ที่ออกมาถึงจะคนละชื่อกันแต่ก็มีความคล้ายกันเป็นอย่างมาก

บัวดินสีชมพู บานเล็กๆ รับฝนฟ้า

บัวดินสีชมพู

      ช่วงนี้เป็นหน้าฝนบางวันอากาศร้อนอบอ้าวแล้วฝนก็เทลงมาบางวันฝนฟ้าก็มัวมืดอึมครึมเหงาหงอย เจ้าบัวดินน้อยๆ ได้รับสายฝนติดต่อกันก็มีดอกออกมาให้เห็นกันเรื่อยๆ ให้พอยิ้มได้บ้าง

รางเงิน สวยหวานเรียบง่ายราคาไม่แพง

รางเงินที่บ้าน

รางเงินเป็นไม้หัวชนิดแรกที่นักปลูกไม้หัวมือใหม่อย่างผมปลูก เรียกได้ว่าเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ผมสนใจไม้ประเภทหัวเลยก็ว่าได้ จุดเด่นที่ทำให้ผมประทับใจในเจ้ารางเงินนั้นเพราะความสวยหวานของดอกที่ผมมองเห็นในร้านขายต้นไม้แห่งนึงแล้วรู้สึกสะดุดตา จริงๆ ผมพอจะรู้จักรางเงินมานานแล้วแหละแต่รู้สึกเฉยๆ เพราะเห็นใครๆ ก็ปลูกกัน หาง่าย ราคาถูกหัวละไม่กี่บาทเองแบบกระถางติดดอกมาแบบสวยๆเลยก็ไม่กี่สิบบาท ก็เลยไม่ได้คิดว่าเค้าน่าสนใจ แต่วันนึงพอไปได้เห็นดอกเค้าใกล้ๆ แบบจังๆ ต่อหน้า พอมองพิจารณาอยู่สักครู่แล้วรู้สึกว่าสวยดีแฮะ แล้วก็เลยได้มีโอกาสนำเค้ามาปลูกจนได้